Titel

Belast Verleden. Het Nederlandse Belastingrecht Onder Nationaalsocialistisch Regime

Schrijver
Taal

Nederlands

Uitgever

(Deventer), Wolters Kluwer, 2012.

Prijs

17,50

Bijzonderheden

Gebonden, hardkarton, 8vo., 563 blz. geïllustreeerd, register, literatuuropgave, met bijbehorende DVD, 1e (enige) druk

Meer info
Petrus Hubertus Johannes Essers (1957-)

Dit boek vertelt het verhaal van het Nederlandse belastingrecht tijdens de Tweede Wereldoorlog. In deze periode zijn door de bezetter in het Nederlandse belastingstelsel fundamentele veranderingen aangebracht, die tot op de dag van vandaag nog van belang zijn. Ook hebben de nazi's getracht de Nederlandse Belastingdienst in te schakelen in het kader van de Jodenvervolging. Daartoe werd onder andere een speciale afdeling van de Belastingdienst in het leven geroepen bij de beruchte Zentralstelle für jüdische Auswanderung.
Tevens werd een speciale regeling getroffen ter afkoop van de belastingschulden van joodse belastingplichtigen, de Pauschregelung. Hoe kon dit zover komen? Wat was de rol van de leiding van de Belastingdienst hierbij? Hebben fiscale wetenschappers en belastingconsulenten zich hiertegen verzet? Heeft de Hoge Raad nog een rol gespeeld bij onder andere rechtszaken tegen belastingaanslagen opgelegd aan joodse burgers?
Net als alle andere joodse ambtenaren werden ook de joodse belastingambtenaren ontslagen. Wat waren hun persoonlijke lotgevallen? Medewerkers van de Belastingdienst kwamen in aanmerking voor de verplichte Arbeidsinzet in Duitsland. Was hiertegen verzet?
Onder leiding van het Zwarte Hoofdbestuur is er binnen de Belastingdienst in samenwerking met het Nationaal Steun Fonds en de belasting adviespraktijk verzet gepleegd tegen de nazi's, onder andere door het illegaal achterhouden van grote bedragen aan belastinggelden ten bate van de financiering van de hulp aan onderduikers. Diverse belastingambtenaren hebben dit verzet met hun leven moeten betalen.
Dit boek vertelt hun vaak zeer persoonlijke verhaal. Ook komen de persoonlijke verhalen van de hoofdrolspelers aan Duitse kant aan bod.
Ten slotte komt de naoorlogse periode aan de orde. Centraal staat daarbij de heffing van successierecht over nalatenschappen afkomstig van door de nazi's in de oorlog vermoorde joden, de zuivering van de Belastingdienst en het rechtsherstel.
'Belast verleden' bevat tot dusverre niet gepubliceerde persoonlijke documenten en uniek geluids- en fotomateriaal afkomstig van onder andere het Belasting & Douane Museum te Rotterdam.

Recensie: Voor een leek is dit boek wellicht wat theoretisch, maar dat is geenszins een beletsel om de boodschap te begrijpen. Hoewel de aanloop van de vooroorlogse jaren wat taai is, heeft Essers deze terecht meegenomen, omdat hij hiermee aantoont dat de Nederlandse overheid en de bovenlaag van de samenleving volstrekt op de hoogte waren van wat zich in Duitsland allemaal afspeelde, met name ten aanzien van de joden. Kenmerkend is zijn opmerking over de Oostenrijkse fiscalisten op een congres in Nederland die waarschuwden voor het nazi-geweld, ook in fiscale zin, na de Kristallnacht. Men was dus volledig op de hoogte en kon toen het eenmaal oorlog was geen onbekendheid met de materie veinzen. Het middendeel is gewijd aan de oorlogsjaren met enerzijds de invoering van belastingwetten die heden ten dage nog gelden. Of we het nu leuk vinden of niet, nazi-Duitsland heeft ons belastingstelsel in lijn gebracht met de rest van de wereld. Voor die tijd ging elke poging tot normalisatie ten onder in misplaatst exceptionalisme, zoals we dat tegenwoordig kennen in de term 'gidsland' . De schandalige rol van de Belastingdienst bij het opsporen van joden, hun vermogen en hun handklap met de Duitse bezetter wordt uitgebreid behandeld en is een heldere waarschuwing voor iedereen die meent dat hij niks te verbergen heeft en daarom niet om privacy geeft. De Nederlandse collaboratie deed niet voor Vichy-Frankrijk onder en Essers levert daarvoor het bewijs, waarbij hij ook de verzetsactiviteiten van belastingambtenaren belicht. Er waren ook een paar goeden tussen de vele fouten. De na-oorlogse periode laat een beschamend gekibbel over successierechten zien met als dieptepunt een joodse vrouw die tot aan de Hoge Raad moest procederen om van een aanslag vermogensbelasting 1943 af te komen terwijl zij in Auschwitz zat. Dan hebben we het over 1955. Jammer dat Essers niet vermeld dat sindsdien voor het woonplaatsbegrip ook de verwezelijking van de intentie een belangrijk criterium is. Maar dat is voer voor fiscalisten. Een zeer gedegen werk over een zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis en dat gezien moet worden als een vermaning tot nederigheid. Dat soort vermaningen zijn zelden welkom, helaas. Liever doet men alsof er niks gebeurd is, zoals Essers in zijn beschrijving van de na-oorlogse jaren zo treffend laat zien.

Staat: Geheel nieuw, nog in uitgeversplastic

Geschiedenis Nederland 2e wereldoorlog belastingrecht; Wereldoorlog II Belastingdiensten, Belastingheffing; Nederland, 1940-1945
Afbeeldingen
ESSERS, PETER - Belast Verleden. Het Nederlandse Belastingrecht Onder Nationaalsocialistisch Regime
Antiq. Jan Poutsma Kampen

Verzending via Postnl, DHL of DPD.
Normale verzendkosten.
Voor boeken die niet door de brievenbus kunnen is DPD of DHL een goed optie: Ophalen bij DHL Servicepoint € 4.95
Afhalen is natuurlijk ook mogelijk

Vul uw gegevens hieronder in om deze titel te bestellen bij boekwinkel Antiq. Jan Poutsma.

Wijzig instellingen
De captcha wordt geladen. Een ogenblik geduld...

Klik op het witte vierkant hierboven

Op het bezoeken van onze website, zo ook het plaatsen van een bestelling, zijn onze Algemene voorwaarden van toepassing.

Registreer u vrijblijvend als koper!

Wijzig instellingen
De captcha wordt geladen. Een ogenblik geduld...

Klik op het witte vierkant hierboven

  • Alle boeken zijn compleet en verkeren in normale antiquarische staat, tenzij anders beschreven. Kleine onvolkomenheden, zoals een ingeplakte ex-libris of een naam op het schutblad, zijn niet altijd vermeld.
  • U handelt deze order direct af met Antiq. Jan Poutsma
  • Na uw bestelling ontvangen u en Antiq. Jan Poutsma een bevestiging per e-mail. In de e-mail staan de naam, adres, woonplaats en telefoonnummer van Antiq. Jan Poutsma vermeld.
  • De Koper betaalt de verzendkosten, tenzij anders overeen gekomen.
  • Antiq. Jan Poutsma kan betaling vooraf vragen.
  • Boekwinkeltjes.nl probeert Kopers en Verkopers tot elkaar te brengen. Boekwinkeltjes.nl is echter nimmer partij bij een overeenkomst die gesloten wordt tussen Koper en Verkoper door gebruikmaking van de site. Als u een geschil hebt met één of meer gebruikers, dient u dit zelf op te lossen. U vrijwaart Boekwinkeltjes.nl van enigerlei vorderingen, aanspraken op schadevergoeding en dergelijke, verband houdende met dergelijke geschillen.

7,5 miljoen boeken

Gebruikt en tweedehands

11000 boekwinkels

Antiquariaten en particulieren